Άγνωστος (μέσα 19ου αιώνα)
Κατά πρότυπο του Michel Philibert Genod (1795-1862)
Ο όρκος του νεαρού πολεμιστή
Λάδι σε μουσαμά, 33 x 41 εκ.
Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου
Το έργο Ο όρκος του νεαρού πολεμιστή αποτελεί ένα μανιφέστο φιλοπατρίας και ήθους. Ένα ειδυλλιακό περιβάλλον συνιστά το σκηνικό του βάθους της επίμαχης σκηνής. Ο σταυρός με το άνθινο στεφάνι, ο οποίος στηρίζεται σε ένα κιονόκρανο και τα τέσσερα πρόσωπα προβάλλονται στο πρώτο επίπεδο. Ο νεαρός πολεμιστής μεταπλάθει τα συναισθήματα της θλίψης του τραυματισμένου πατέρα του σε επιταγή καθήκοντος και ορκίζεται να συνεχίσει το έργο του.
Το τουφέκι που κρατά παραπέμπει στους στίχους του φιλέλληνα ρομαντικού ποιητή λόρδου Βύρωνα:
Κι αν ο πατέρας σκοτωθεί
φοράνε τα παιδιά του
τ’ άρματα και τραβούν και πάν’ στης
λευτεριάς τη στράτα.
Η παράσταση έχει φιλοτεχνηθεί κατά το πρότυπο της ελαιογραφίας του καλλιτέχνη Michel Philibert Genod (1795-1862), ο οποίος συγκινήθηκε ιδιαίτερα από τον Αγώνα των Ελλήνων εναντίον του Τούρκου κατακτητή. Οι ρίζες του φιλελληνισμού βρίσκονται στον θαυμασμό για τον κλασικό πολιτισμό. Το φιλελληνικό κίνημα πρόβαλλε την Ελληνική Επανάσταση ως εξέγερση των χριστιανών υποδούλων εναντίον των μουσουλμάνων κατακτητών. Το έργο αυτό αποτελεί τεκμήριο του φιλελληνικού κινήματος και της αρχαιολατρίας.Ο όρκος λαμβάνει χώρα μπροστά σε ένα σταυρό και ο Έλληνας αγωνιστής ορκίζεται παρουσία της οικογένειάς του.Η σκηνή αυτή τονίζει ότι οι Έλληνες μάχονται ως χριστιανοί προκειμένου να απελευθερωθούν από τον μωαμεθανό τούρκο δυνάστη. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα που συγκινούσε την κοινή γνώμη στην Ευρώπη και τόνιζε την αίσθηση χρέους προς τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τη συμβολή της κοινής χριστιανικής πίστης και τα φιλελεύθερα αισθήματα κατά της τυραννίας.
Το πατριωτικό και διδακτικό περιεχόμενο του έργου εξυψώνει στη σφαίρα του ηρωικού ένα παιδί, το οποίο αποκτά την αίσθηση του καθήκοντος, ανδρώνεται πάνω στη μάχη και καθίσταται ηρωικό και ηθικό πρότυπο για τον επαναστατημένο ελληνικό λαό.
Λαμπρινή Καρακούρτη
Ιστορικός Τέχνης ΕΠΜΑΣ
